Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Sử Dụng Đồng Hồ Vạn Năng Cho Người Mới Bắt Đầu

Đồng hồ đo điện vạn năng là một thiết bị phổ biến được ứng dụng nhiều trong kiểm tra, sửa chữa và bảo dưỡng. Mặc dù phổ biến như vậy nhưng đôi khi chúng ta vẫn lúng túng về cách sử dụng đồng hồ vạn năng. Trong bài viết dưới đây, Kyoritsu.us sẽ hướng dẫn cho bạn cách sử dụng thiết bị này sao cho chính xác và hiệu quả nhất.

Hướng dẫn cách sử dụng đồng hồ vạn năng để đo dòng điện

Đồng hồ đo điện vạn năng có hai loại: dạng analog và kỹ thuật số. Bạn có thể thực hiện cách sử dụng đồng hồ vạn năng để kiểm tra dòng điện trong mạch hoặc các thiết bị điện tử dễ dàng.

Cách đo dòng điện bằng đồng hồ đo điện tử

Dưới đây là cách đo ampe bằng đồng hồ đo điện tử, giúp bạn thực hiện nhanh chóng và đảm bảo độ chính xác cao.

1. Chọn thang đo phù hợp: Đặt đồng hồ ở thang đo A~ nếu muốn đo dòng điện xoay chiều. Đặt thang A- nếu đo dòng điện một chiều.
2. Kết nối que đo: Cắm que đen vào cổng chung (COM). Cắm que đỏ vào cổng 20A nếu đo dòng có cường độ lớn (cỡ A) hoặc cổng mA nếu đo dòng có cường độ nhỏ (cỡ mA).
3. Kiểm tra kết nối: Cắm que đo màu đen vào đầu COM. Cắm que đo màu đỏ vào đầu (+).
4. Chọn dải đo thích hợp: Đặt chuyển mạch của đồng hồ ở thang DC.A – 250mA. Ngắt nguồn điện của mạch thí nghiệm trước khi kết nối đồng hồ.
5. Mắc nối tiếp đồng hồ với mạch thí nghiệm: Que đỏ kết nối về phía cực dương (+), que đen về phía cực âm (-) theo chiều dòng điện trong mạch.
6. Bật điện cho mạch thí nghiệm và đọc kết quả hiển thị trên màn hình LCD.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng kim để đo dòng điện

Với đồng hồ đo điện vạn năng loại kim, cách đo ampe cũng tương tự như với đồng hồ điện tử. Tuy nhiên, cách đọc kết quả trên đồng hồ kim có sự khác biệt:

Giá trị thực = (số chỉ của kim trên cung chia độ x thang đo)/giá trị MAX trên cung chia độ.

Nếu kết quả nhỏ hơn 25mA, đặt chuyển mạch sang DC.A – 25mA để có kết quả chính xác hơn. Nếu kết quả nhỏ hơn 2,5mA, đặt chuyển mạch sang DC.A – 2,5mA.

Lưu ý khi đo dòng điện

• Luôn chọn đúng thang đo dòng điện AC hoặc DC để đảm bảo kết quả chính xác.
• Cắm que đo chắc chắn vào đồng hồ và tiếp xúc tốt với mạch.
• Tuyệt đối không đặt nhầm sang thang đo điện áp khi đo dòng điện vì có thể làm hỏng đồng hồ.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng đo điện áp

Đo điện áp là quá trình xác định hiệu điện thế giữa hai điểm trong mạch điện, có thể là điện áp một chiều (DC) hoặc điện áp xoay chiều (AC). Để thực hiện phép đo này, đồng hồ điện chính là công cụ tốt nhất để đảm bảo kết quả chính xác. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách sử dụng đồng hồ vạn năng để kiểm tra mức điện áp:

1. Chọn thang đo phù hợp: Đặt đồng hồ ở thang V- để đo điện áp một chiều, thang V~ để đo điện áp xoay chiều.
2. Kết nối que đo: Cắm que đen vào cổng chung (COM), cắm que đỏ vào cổng V/Ω.
3. Kiểm tra kết nối: Cắm que đo màu đen vào đầu COM, cắm que đo màu đỏ vào đầu (+).
4. Chọn mức đo thích hợp: Đặt chuyển mạch ở thang đo DC.V hoặc AC.V lớn hơn nhưng gần nhất với giá trị cần đo để kết quả đo chính xác nhất.
5. Tiến hành đo: Đặt hai que đo vào hai điểm cần đo (mắc song song với tải). Nếu đo DC.V, hãy đặt que đen vào điểm có điện thế thấp và que đỏ vào điểm có điện thế cao. Nếu đo AC.V, bạn không cần quan tâm đến cực tính của đồng hồ.
6. Đọc kết quả hiển thị trên màn hình đồng hồ đo điện.

Lưu ý khi đo điện áp

– Khi đo điện áp xoay chiều (AC.V): Luôn chọn đúng thang đo điện AC. Đối với đồng hồ kim, chọn mức điện áp cao hơn điện áp cần đo một nấc để tránh sai số. Không chọn nhầm sang thang đo dòng điện hoặc điện trở, vì điều này có thể làm hỏng đồng hồ.

Nếu chọn nhầm thang đo điện trở khi đo điện áp AC, có thể làm hỏng điện trở bên trong đồng hồ. Nếu chọn nhầm thang đo điện áp AC khi đo điện áp AC, đồng hồ sẽ không hiển thị kết quả nhưng không bị hỏng.

– Khi đo điện áp một chiều (DC.V): Không chọn mức thang đo quá cao để tránh sai số khi sử dụng đồng hồ kim. Nếu đo điện áp DC nhưng để thang đo AC.V, kết quả sẽ bị sai.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng đo điện trở

Việc sử dụng đồng hồ vạn năng để kiểm tra điện trở giúp đảm bảo độ chính xác cao và phát hiện lỗi trong mạch điện. Ngoài việc nắm vững cách đo điện trở, bạn cũng cần lựa chọn những thiết bị đo có độ chính xác cao như Kyoritsu 1009, Kyoritsu 1020R để có kết quả đáng tin cậy.

1. Chọn thang đo phù hợp: Đặt đồng hồ ở thang đo điện trở Ω.
2. Kết nối que đo: Cắm que đen vào cổng chung COM, cắm que đỏ vào cổng V/Ω.
3. Kiểm tra kết nối: Cắm que đo màu đen vào đầu COM, cắm que đo màu đỏ vào đầu (+).
4. Tiến hành đo: Đặt hai que đo vào hai đầu của điện trở (mắc song song). Chọn thang đo sao cho khi đo điện trở, kim chỉ ở khoảng ½ thang đo để có kết quả chính xác nhất. Bạn có thể đo lại lần nữa để xác nhận kết quả.
5. Đọc giá trị điện trở hiển thị trên màn hình.

Lưu ý khi đo điện trở

• Không đo điện trở trong mạch đang cấp điện. Hãy tắt nguồn trước khi đo để tránh hỏng thiết bị và đảm bảo an toàn.
• Không để đồng hồ ở thang đo điện trở rồi đo điện áp hoặc dòng điện. Điều này có thể làm hỏng đồng hồ ngay lập tức.
• Khi đo điện trở nhỏ (<10Ω), cần đảm bảo que đo tiếp xúc tốt với chân điện trở để có kết quả chính xác.
• Khi đo điện trở lớn (>10kΩ), không chạm tay đồng thời vào cả hai que đo. Điện trở cơ thể người có thể mắc song song với điện trở cần đo, làm kết quả bị sai lệch.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng kiểm tra thông mạch và diode

Dưới đây là cách sử dụng đồng hồ đo điện để kiểm tra thông mạch và diode một cách chính xác:

Kiểm tra thông mạch bằng đồng hồ vạn năng

Mục đích: Kiểm tra xem mạch điện có bị đứt hoặc kết nối tốt không. Đây là cách đo thông mạch phổ biến để kiểm tra dây dẫn, cầu chì, hoặc mạch in trên bo mạch điện tử.

Các bước thực hiện:

Bước 1: Xoay núm vặn của đồng hồ đến chế độ đo thông mạch (thường có ký hiệu diode hoặc âm thanh “bíp”).

Bước 2: Cắm que đo màu đen vào cổng COM, que đo màu đỏ vào cổng V/Ω.

Bước 3: Chạm hai que đo vào hai đầu đoạn mạch cần kiểm tra.

Bước 4: Quan sát kết quả: Nếu mạch thông, đồng hồ sẽ phát ra âm thanh “bíp”. Nếu không có âm thanh, đoạn mạch có thể bị đứt hoặc có vấn đề về kết nối.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng kiểm tra diode 

Mục đích: Xác định diode còn hoạt động tốt hay bị hỏng. Phương pháp này giúp kiểm tra nhanh diode trong các mạch chỉnh lưu, nguồn điện và linh kiện bán dẫn.

Các bước thực hiện:

Bước 1: Xoay núm vặn đến chế độ đo diode.

Bước 2: Cắm que đo màu đen vào cổng COM, que đo màu đỏ vào cổng V/Ω.

Bước 3: Chạm que đỏ vào cực dương (+) của diode. Chạm que đen vào cực âm (-) của diode.

Bước 4: Quan sát kết quả trên màn hình LCD. Nếu diode tốt, đồng hồ hiển thị giá trị sụt áp (khoảng 0.6V đối với diode silicon – Si). Nếu đảo ngược que đo, đồng hồ không hiển thị giá trị nào. Nếu diode bị hỏng, đồng hồ có thể hiển thị 0V hoặc vô hạn ở cả hai chiều.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng đo tụ điện

Tụ điện là linh kiện quan trọng trong mạch điện, giúp lưu trữ và phóng điện khi cần thiết. Việc kiểm tra tụ điện giúp xác định tình trạng hoạt động của linh kiện này. Dưới đây là cách kiểm tra tụ điện bằng vạn năng kế:

Đo tụ điện bằng chế độ đo điện trở

Bước 1: Xả hết điện tích trong tụ điện bằng cách nối tắt hai đầu tụ trong một thời gian ngắn. Điều này giúp đảm bảo an toàn và tránh làm hỏng đồng hồ.

Bước 2: Xoay núm vặn của đồng hồ đến chế độ đo điện trở (Ω) và đặt thang đo 1000Ω (1kΩ).

Bước 3: Chạm hai que đo vào hai cực của tụ điện. Quan sát giá trị hiển thị trên màn hình đồng hồ.

Bước 4: Đổi vị trí hai que đo và lặp lại thao tác để kiểm tra phản ứng của tụ điện.

Bước 5: Quan sát sự thay đổi của màn hình LCD. Nếu giá trị tăng dần rồi hiển thị OL (vô cực), tụ điện còn tốt. Nếu giá trị không thay đổi hoặc bằng 0, tụ điện có thể bị hỏng.

Cách sử dụng đồng hồ vạn năng đo tụ điện bằng chế độ đo điện dung

Nếu đồng hồ vạn năng có chức năng đo điện dung, bạn có thể kiểm tra tụ theo cách này:

Bước 1: Xả điện cho tụ điện như bước 1 trên.

Bước 2: Xoay núm vặn đến chế độ đo điện dung (ký hiệu µF).

Bước 3: Cắm que đo vào đúng cổng dành cho phép đo điện dung.

Bước 4: Chạm hai que đo vào hai cực của tụ điện.

Bước 5: Đọc giá trị hiển thị trên màn hình, so sánh với giá trị ghi trên thân tụ điện.

Lưu ý quan trọng:

• Nếu đo bằng điện trở, hãy đảm bảo tụ không còn điện trước khi đo.
• Khi dùng chế độ đo điện dung, không nên đo tụ có dung kháng cao (trên 10.000 µF) vì có thể mất thời gian đo lâu.
• Cách kiểm tra tụ điện giúp phát hiện tụ bị rò rỉ, khô hoặc hỏng nhanh chóng.

Cách đọc đồng hồ vạn năng chuẩn và chính xác

Nắm vững cách sử dụng đồng hồ vạn năng là chưa đủ, việc đọc đúng trị số đo được cũng rất quan trọng để đảm bảo kết quả chính xác. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn đọc chính xác trị số trên thiết bị này:

Đo điện áp một chiều (DCV)

Xác định vạch chỉ số DCV.A trên đồng hồ. Đọc giá trị trên vạch DCV.A tương ứng với vị trí kim chỉ:

• Nếu thang đo là 250V, đọc trực tiếp giá trị trên vạch có giá trị cao nhất là 250.
• Nếu thang đo là 10V, đọc trực tiếp giá trị trên vạch có giá trị cao nhất là 10.
• Nếu thang đo là 1000V (và không có vạch 1000), đọc giá trị trên vạch Max = 10 và nhân kết quả với 100.

Đo điện áp xoay chiều (ACV)

Xác định vạch chỉ số AC.10V trên đồng hồ. Đọc giá trị trên vạch AC.10V và tính toán giá trị thực tế dựa trên tỷ lệ thang đo. Nếu thang đo là 250V, mỗi vạch trên thang AC.10V tương đương 25V.

Cách đọc trị số dòng điện

Tương tự như khi đo điện áp, bạn đọc giá trị trên vạch tương ứng với thang đo được chọn. Nếu kim chỉ vào vạch chia nhỏ, quy đổi tương ứng theo tỷ lệ của thang đo.

Những sai lầm cần tránh khi sử dụng đồng hồ đo điện

Bên cần tránh những sai lầm phổ biến trong cách sử dụng đồng hồ vạn năng để đảm bảo độ chính xác và an toàn trong quá trình đo. Bao gồm:

– Chọn sai dải đo. Ví dụ, nếu đo điện áp trong một ổ cắm 220V nhưng chọn dải đo 10V, đồng hồ sẽ quá tải và có thể dẫn đến hỏng hóc. Luôn chọn dải đo phù hợp để tránh sai số hoặc làm hỏng thiết bị.

– Nếu vô tình để thang đo ở chế độ điện trở nhưng lại đo điện áp, đồng hồ có thể bị hỏng ngay lập tức. Hãy kiểm tra kỹ thang đo trước khi tiến hành đo.

– Sử dụng sai mục đích: Đồng hồ vạn năng có các tiêu chuẩn đo lường CAT II, CAT III, CAT IV. Mỗi loại có giới hạn sử dụng riêng: CAT II (dùng cho thiết bị gia đình), CAT III (dùng trong môi trường công nghiệp nhẹ), CAT IV (dùng cho hệ thống điện công nghiệp).

– Nếu đồng hồ CAT II, không nên dùng cho mục đích thương mại hoặc đo trong hệ thống điện lớn.

– Khi chuyển từ đo dòng điện (A) sang đo điện áp (V), cần thay đổi vị trí cắm que đo. Một số đồng hồ cao cấp có cảnh báo bíp, nhưng nhiều loại không có và có thể bị cháy hỏng nếu quên đổi ổ cắm.

– Khi đo tụ điện, cần xả hết điện trước vì tụ có thể lưu trữ điện áp hàng trăm vôn. Nếu không xả tụ trước, đồng hồ có thể bị hỏng do quá điện áp.

– Các cuộn dây biến áp xung có thể tạo ra điện áp cao do độ tự cảm. Đo trực tiếp có thể làm hỏng đồng hồ vạn năng, do đó không đo trực tiếp tín hiệu từ biến áp xung hoặc cuộn dây cao tần.

– Chuyển thang đo khi que đo đang có điện: Nếu thay đổi thang đo khi que đo vẫn đang tiếp xúc với nguồn điện, có thể gây tóe lửa, cháy hỏng đồng hồ. Luôn ngắt kết nối que đo trước khi chuyển thang đo.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm được kiến thức về cách sử dụng đồng hồ vạn năng cho kết quả đo chính xác và an toàn. Nếu cần hỗ trợ thêm, vui lòng liên hệ Thuong Tin Technology Co., LTD (0888 888 449) để được tư vấn chi tiết.